Mobbing, iş hayatında çalışanlara yönelik sistematik, sürekli ve kasıtlı olarak yapılan psikolojik baskı, yıldırma ya da dışlama davranışlarıdır. Kısacası, bir kişinin iş ortamında huzurunu bozan, onu yalnızlaştıran ve verimliliğini düşüren olumsuz tutumların tümünü kapsar. Bu davranışlar çoğunlukla örtük ve süreklilik arz eden niteliktedir; yani tek seferlik bir tartışmadan ya da anlaşmazlıktan farklıdır.
Örnek Davranışlar
-
Çalışanın fikirlerinin sürekli görmezden gelinmesi
-
Toplantılara çağrılmamak veya bilgilendirilmemek
-
Hakkında asılsız söylentiler yaymak
-
Yaptığı işin sürekli haksızca eleştirilmesi
-
Sosyal ilişkilerden bilinçli olarak dışlanması
Sonuçları
Mobbing sadece bireyi değil, kurumun bütününü etkiler. Çalışan; özgüven kaybı, stres, anksiyete ve işten soğuma yaşayabilir. Kurum ise artan iş gücü devri, düşen motivasyon ve zayıflayan kurumsal bağlılık ile karşılaşır. Uzun vadede, şirketin itibarına ve verimliliğine ciddi zarar verir.
Mobbing ve Hukuk
Türkiye’de İş Kanunu ve Borçlar Kanunu, çalışanların kişilik haklarının korunmasını öngörür. Mobbing mağduru çalışan, yasal yollarla hakkını arayabilir ve manevi tazminat talep edebilir. Ayrıca işverenin, çalışanı koruma ve güvenli bir çalışma ortamı sağlama yükümlülüğü vardır.
Nasıl Önlenir?
-
Kurum içinde açık iletişim kültürü oluşturulmalı
-
Yöneticiler ve çalışanlar düzenli farkındalık eğitimleri almalı
-
Etik kurallar ve şikâyet mekanizmaları net şekilde tanımlanmalı
-
Şeffaf performans değerlendirme süreçleri uygulanmalı
Sonuç
Mobbing, bireysel değil kurumsal bir meseledir. Çalışanların huzurlu, adil ve güvenli bir ortamda çalışabilmesi hem işverenin hem de tüm ekip arkadaşlarının sorumluluğundadır. Sağlıklı iş kültürü, mobbingin önlenmesinde en güçlü kalkandır.